illustraties: Alex de Wolf
Van Holkema & Warendorf, maart 2020
Op 10 mei 1940 vielen de Duitsers Nederland binnen en begon de oorlog. Het was die 10e mei een prachtige voorjaarsdag, waarop de zon fel scheen. Maar de oorlog begon eigenlijk al eerder. Dat merkte bijvoorbeeld zwemster Rie Mastenbroek toen ze tijdens de Olympische Spelen van 1936 vier medailles won. Die spelen waren in Berlijn en het ging er niet echt om de sport, maar meer om Adolf Hitler. Rie durfde later nooit trots te zijn op haar medailles.
In Hoe fel de zon ook scheen staan twintig verhalen over mensen die rondom de Tweede Wereldoorlog een kleine of grote rol speelden. Deze mensen zijn niet verzonnen, maar hebben allemaal echt geleefd. Ze vluchtten vlak voor de oorlog uit Duitsland weg omdat ze Joods waren, zoals kleine Hannelore. Ze hielpen Joodse onderduikers, zoals Miep Gies die de familie Frank hielp. Ze werden gedwongen om in Duitsland te gaan werken, zoals Jan. Ze gingen wapens van Duitse militairen stelen, zoals Hannie Schaft. Of ze maakten de Japanse bezetting mee in Nederlands Indië, zoals Guus en Lienke.
Het zijn verhalen over gewone mensen, over helden (al zullen ze zichzelf misschien niet gauw een held noemen) of over mensen die ‘fout’ waren en die de Duitsers hielpen.
Het resultaat is een boek dat een gevarieerd beeld geeft van een vreselijke periode in de Nederlandse geschiedenis. De verhalen zijn, inclusief een gekleurde illustratie van Alex de Wolf, doorgaans zo’n vier bladzijden lang. Het boek nodigt uit om er samen een te lezen en er nog over na te praten. Arend van Dam vertelt weliswaar over gruwelijke dingen, maar hij beschrijft de gruwelijkheden niet letterlijk, waardoor Hoe fel de zon ook scheen ook met jongere kinderen gelezen kan worden. Neem bijvoorbeeld het verhaal over Settela, het Roma-meisje dat postuum beroemd werd omdat ze op een filmbeeld vanuit een veewagon met grote angstogen in de camera kijkt. Settela kwam nooit meer terug, maar toch zit er een positieve wending aan het verhaal omdat ze dankzij dat filmbeeld nooit vergeten zal worden.
Hoe fel de zon ook scheen is een boek om zo nu en dan een verhaal uit te lezen en dat op elke basisschool aanwezig hoort te zijn. Voorlezen kan vanaf ongeveer zeven, zelf lezen vanaf negen jaar.