Luitingh-Sijthoff, november 2018
Het is augustus 1941 als Freddie en haar zus Truus gevraagd worden om zich aan te sluiten bij een verzetsgroep in Haarlem. Freddie is veertien, Truus zestien. Niemand zal zulke jonge meisjes verdenken van verzetswerk. Hun moeder, actief in de communistische partij, geeft toestemming, mits de meisjes beloven dat ze altijd menselijk moeten blijven. “Nooit als de vijand worden. Geen vuile handen maken.”
Die belofte blijkt al snel niet haalbaar, want de verzetsgroep gebruikt geweld. Freddie en Truus worden onder andere ingezet om belangrijke Duitse officieren te verleiden en ze mee naar een bosje te lokken, waar ze vervolgens geliquideerd worden. Niet veel later lopen de beide meisjes altijd met een vuurwapen op zak. Freddie heeft geregeld last van haar geweten. Bovendien mag ze niemand vertrouwen, maar dat blijkt niet te doen. Zo nu en dan móét ze gewoon met iemand praten over wat ze meemaakt, want de eenzaamheid van een jong meisje in een situatie zoals de hare, is niet te doen.
Het meisje met de vlechtjes is fictie, maar gebaseerd op het leven van Freddie Oversteegen. De verzetsgroep waar ze deel van uitmaakte, was dezelfde als waarin Hannie Schaft actief was. Freddie was piepjong toen ze zich aansloot bij het verzet. Wat in eerste instantie nog wel spannend leek, bleek ellendig. Heel goed kun je meevoelen met de walging van dat jonge meisje dat zich min of meer laat aanranden door een volwassen vent, in de wetenschap dat diezelfde vent daarna vermoord gaat worden. Je voelt mee met de angst. Met de eenzaamheid als ze zelfs met Truus niet kan praten over wat ze doet, omdat Truus zich net zo ellendig voelt als zij en haar zwakte niet wil laten merken.
De scheidingslijn tussen goed en kwaad is moeilijk te trekken. Freddie worstelt, moet vreselijk moeilijke beslissingen nemen en wordt in een razend tempo volwassen. Ze moet offers brengen, de prille relatie met haar vriendje Peter loopt stuk omdat Peter wil dat ze stopt met haar verzetswerk. Peters broer wordt slachtoffer van een vergeldingsactie van de Duitsers, na een moord die begaan is door de verzetsgroep.
Net als Elke dag een druppel gif (Moon, 2014) is Het meisje met de vlechtjes een indrukwekkend boek over de ellende die de Tweede Wereldoorlog met zich meebracht. Vijftien jaar en ouder.